Main Banner

رساله به فليمون

تفسیر کتاب مقدس برای ایماندارن

ویلیام مک دونالد

The Epistle to Philemon
Believer’s Bible Commentary

by
William MacDonald

مقدمه

«يك شاهكار كوچك حقيقي در هنر نامه‌نگاري»
-‏‏ ارنست رنان (Ernest Renan)

«همگي ما اُنيسيمس‌هاي (خداوند) هستيم»
-‏‏مارتين لوتر (Martin Luther)

الف) جایگاه منحصر به فرد در میان کتب مقدس

بعضي ممكن است اين نظريه را مطرح سازند كه ما قادر بوديم بدون اين نامه‌ی پولس هم به خوبي در ايمانمان به پيش رويم. ايشان كاملاً در اشتباه هستند. در درجه اول، تمامي جهان مي‌دانند كه اين نامه معتبر بوده و مستقيماً از قلب پولس برآمده است. در واقع اين نامه يك جواهر است. اين نامه اكثراً با نامه‌هاي دنيوي كه در باب همين موضوع هستند مقايسه گرديده است — برده فراري ـ نامه‌اي از يك نويسنده رومي به نام پليني (Pliny) كه به دوست جوانش نوشته است. بغير از فصاحت، نامه‌ی پولس در همه‌ی زمينه‌ها اول بوده است.

جزیره مالت
Shore on St. Paul's Bay on Malta Island

اين نامه رسمي كوچك نشان دهنده‌ی تواضع، ادب و مهرباني و درايت و قلب پر محبت پولس است. در حاليكه اين نامه هيچ تعليم غلطي ندارد، مثال كاملي است از آموزه اسناد چون‌كه پولس دستور مي‌دهد كه آن را به حساب من بگذار. همانطور كه شكست و خطاي اُنيسيمس به حساب پولس گذارده مي‌شود ناهان و قرض‌هاي مسيحيان نيز به حساب خداوند ما گذاشته شد. هيچ تعجبي نيست كه اصلاح‌گر بزرگ مارتين لوتر نوشت:‏

«در اينجا ما شاهد پولس قديس هستيم كه خودش را براي اُنيسيمس فقير مي‌سازد و با اراده كامل و حقيقي از ارباب اُنيسيمس اين را مي‌خواهد كه وي را بپذيرد و خود مسئول اشتباهات وي بر ضد فليمون مي‌شود همانطور كه مسيح با ما در قبال پدر رفتار كرد، پولس قديس نيز در برابر فليمون با اُنيسيموس رفتار نمود... به نظر من همگي ما اُنيسيمس‌هاي خداوند هستيم.»

ب) نویسنده

همه بغير از منتقدين بسيار منفي‌گرا پذيرفته‌اند كه پولس نويسنده رساله به فليمون است. در حقيقت، رنان آنقدر به اين مسئله معتقد بود كه باعث شد كسانيكه اعتبار خود وي را زير سئوال برده بودند راجع به اعتبار نامه به كولسيان نيز صحبت كنند. از آنجا كه نامه به فليمون بسيار مختصر و شخصي است عجيب نمي‌باشد كه نقل قولهاي زيادي از آن در روزهاي اوليه مسيحيت صورت نگرفته است.

شواهد خارجي:‏

در نوشته‌هاي ايگناتيوس، ترتوليان و اوريجن از قليمون نقل قول شده است. اِسبيوس (Eusebius) مي‌گويد كه اين يكي از كتبي بوده كه مورد قبول همه‌ی مسيحيان قرار داشته است (homologoumena). مارسيون آن را در كانون خود جاي داد و در كانون موراتوري نيز قرار داشت.

شواهد داخلي:‏

حتي در اين نامه كوتاه نيز پولس نام خودش را سه بار آورده است (آيات ۱،‏۹،‏۱۹). آيات ۲،‏۲۳،‏۲۴ ارتباط تنگاتنگي با كوليسيان ۴:‏‏۱۰ـ۱۷ دارند و از اين رو اين دو نامه اعتبار يكديگر را تأييد مي‌كنند. بنابراين شواهد داخلي با شواهد خارجي سازگار هستند.

ج) تاریخ نگارش

اين نامه همان زماني فرستاده شده است كه نامه كولسيان فرستاده شد (حدود ۶۰ ميلادي) يا در حدود سي سال پس از صعود خداوندمان.

د) زمینه و موضوع

ما دو قطعه با دو داستان در پشت اين نامه از متون همين رساله و رساله پولس به كولسيان داريم. اين‌ها به ما نشان مي‌دهند كه فليمون مقيم كولسي بوده است (كول۴‏:‏‏۱۷ و فيل آيه۲) و از طريق پولس رسول تغيير گرايش داده بود (آيه۹). يكي از بردگان (خادمين) او به نام اُنيسيمس از نزد او فرار كرده بود (آيات ۱۵،‏۱۶) و اشاره‌اي جزئي شده است كه به ما اشاره مي‌كند او براي كمك كردن به خود از اموال اربابش دزدي نيز كرده است (آيه ۱۸).

اين فراري در زماني كه پولس در روم زنداني بود به آنجا رسيد (آيه ۹). ما نمي‌توانيم مطمئن باشيم كه پولس در آن زمان عملاً پشت ميله‌هاي زندان بوده يا از آزادي محدود در خانه اجاره‌اي خود بر خوردار بوده است (اعما۲۸:‏‏۳۰). بوسيله زنجيره كنجكاوانه شرايط، اُنيسيمس پولس را در متروپوليس ملاقات كرده وي اُنيسمس را به سوي مسيح هدايت كرد (آيه ۱۰). در همان روزها، موجي از محبت در وجود پولس نسبت به او قرار گرفت (آيه۱۲) و اُنيسيمس ثابت كرد كه براي پولس كمك دست با ارزشي است (آيه ۱۳). ولي هر دوي ايشان موافقت كردند كه مناسبترين چيز اين است كه او نزد فليمون باز گردد و گذشه اشتباهش را جبران كند. بنابراين پولس اين نامه را به فليمون نوشت و براي اُنيسمس سفارش كرد و دلايل مستحكمي آورد كه چرا بايد آقايش با لطف و عنايت او را شكوهمندانه بپذيرد (آيه ۱۷). در همين زمان بود كه پولس نيز نامه‌اش يه كولسيان را نوشت. او تيخيكوس را بعنوان نامه رسان به همراه اُنيسمس به كولسي فرستاد (كولسیان ۴:‏‏۷ـ۹).

اين شخصي‌ترين نامه پولس رسول است. رسالاتي كه پولس به تيموتائوس و تيطس نوشته شده‌اند نيز شخصي بودند ولي بيشتر با مسائل كليسايي و كاربردي در جماعت مربوط بودند تا با امور شخصي.

طرح کلی فليمون
۱. تحيات (آيات ۱-‏۳)
۲. شكرگزاري و دعاي پولس بجهت فليمون (آيات ۴-‏۷)
۳. درخواست پولس بجهت اُنيسمس (آيات ۸-‏۲۰)
۴. ملاحضات پاياني (آيات ۲۱-‏۲۵)