درس ۲
خدای متعالی
هرگز سئوالی مهمتر و واجب تر از اینکه خدا کیست و رابطه انسان با او چگونه باید باشد، بفکر بشر خطور نکرده است. کتابمقدس به این سئوال جواب کاملی میدهد که ذیلا ب برخی از نکات مهم این موضوع اشاره میکنیم.
۱ ــ وجود خدا
۱ ــ کتابمقدس بهیچوجه کوشش نمیکند تا وجود خدا را اثبات کند، زیرا این موضوع را امری مسلم میداند. اولین آیه کتابمقدس این حقیقت را ثابت میکند، چنانکه مکتوب است " در ابتدا خدا آسمانها و زمین را آفرید ": کتابمقدس وجود خدا را حقیقتی ثابت میداند و حتی کسانیکه وجد خدا را انکار میکنند احمق مینامد. در مزامیر داود باب ۱۴ آیه اول نوشته " احمق در دل خود میگوید که خدائی نیست. "
۲ ــ گرچه کتابمقدس وجود خدا راحقیقت اثبات شده ای میداند، میتوان خارج از آن نیز دلایل کاغی و منطقی برای اثبات وجود خدا پیدا کرد که بعضی از آنها را بطور مختصر ذکر میکنیم :
( الف ) ــ بشری از ابتدای خلقت همواره به وجود مافوق طبیعت ایمان داشته و این ایمان دلیل بارزی برای اثبات وجود خدا است.
( ب ) ــ عالم میباید آفریننده ای داشته باشد زیرا هیچ موجودی بدون آفریننده بوجود نمی آید. بنابراین باید خدائی وجود داشته باشد که خالق خلقت هستی است.
( ج ) ــ نظم و ترتیب دقیق و عجیبی که در آفرینش مشاهده میشود، از طرح ماهری چون خدای قادر مطلق گفتگو میکند. بنابر این شگفتیهای خلقت نیز وجود خدا را به ثبوت میرسانند.
( د ) ــ چون بشر موجودی است فهمیم و متفکر، مسلم است که آفریدگارش باید موجودی عالیتر از او باشد و این خالق همانا خداست.
۲ ــ وحدت خدا
کتابمقدس واضحا بما می آموزد که خدا واحد است. چنانکه در سفر تثنیه ۶ : ۴ میخوانیم " ای اسرائیل بشنو یهوه واحد است. " تعلیمات غلط مبنی براینکه خدایان متعددی وجود دارند، کاملا مخالف عقل و عاری از حقیقت میباشند. فقط یک خدا میتواند وجود داشته باشد که بر تمام موجودات حکومت کند.
۳ ــ خدا دارای شخصیت است
در کتابمقدس برای خدا اسامی مختلفی یافت میشود که نشان میدهد خدا دارای شخصیت است و نیز صفاتی بخدا نسبت میدهد که شخصیت او را ثابت میکند.
( الف ) فهم و دانش ــ" زیرا خداوند میگوید که افکار من افکار شما نیست، و طریقهای شما طریقهای من نی. زیرا چنانکه آسمان از زمین بلندتر است همچنان طریقهای من از طریقهای شما و افکار من از افکار شما بلندتر میباشد. " ( اشعیا ۵۵ : ۸ و ۹ ).
( ب ) احساسات ــ" خداوند رحمان و کریم است، دیر غضب و بسیار رحیم. " ( مزمور ۱۰۳ : ۸ )
( ج ) اراده ــ" اما خدای ما در آسمانهاست، آنچه را که اراده نمود بعمل آورده است. " ( مزمور ۱۱۵ : ۳ )
۴ ــ ذات خدا
خدا روح است. چنانچه در انجیل یوحنا باب ۴ آیه ۲۴ مسیح میفرماید: " خدا روح است و هرکه او را پرستش کند میباید بروح و راستی بپرستد. " مفهوم این عبارت اینست که خداوند غیر مادی و فاقد جسم است. چون روح است قابل رویت نیست، ولی براههای مختلف خود را به بشر شناسانیده است. چنانکه در انجیل میخوانیم " خدا که در زمانهای سلف به اقسام متهدد و طریقهای مختلف بوساطت انبیا با پدران ما تکلم نمود، در این ایام آخر بوساطت پسر خود متکلم شد که او را وارث جمیع موجودات قرار داد و بوسیله او عالمها را آفرید. که فروغ جلالش و خاتم جوهرش بوده و به کلمه قوت خود حامل همه موجودات بوده چون طهارت گناهانرا به اتمام رسانید بدست راست کبریا در اعلی علیین بنشست. " ( عبرانیان ۱ : ۱ ــ ۳ ).
و آیات ذیل از کتابمقدس این حقیقت را نشان میدهد که عیسی مسیح مظهر خدا است.
" خدا را هرگز کسی ندیده است، پسر یگانه که در آغوش پدر است همان او را ظاهر کرد. " ( انجیل یوحنا ۱ : ۱۸ ).
" کلمه ( عیسی مسیح ) جسم گردید و میان ما ساکن شد، پر از فیض و راستی و جلال او را دیدیم جلالی شایسته پسر یگانه پدر. " ( انجیل یوحنا ۱ : ۱۴ ).
" او صورت خدای نادیده است، نخستزاده تمامی آفریندگان. " ( رساله بکولسیان ۱ : ۱۵ ).
بنابر این روشن است که عیسی مسیح مظهر خدای نادیده است.
۵ ــ تثلیث اقدس
کلام خدا تعلیم میدهد که خدای واحد دارای سه اقنوم، با اسامی پدر و پسر و روح القدس است.
( الف ) ــ خدای پدر طراح و آفریدگار مخلوقات است که همگی آنها به اراده او بستگی دارند.
( ب ) ــ خدای پسر ( عیسی مسیح ) مظهر خداست که برای نجات بشر گناهکار به جهان آمد.
( ج ) ــ خدای روح القدس، عامل کار خدا در قلوب بشر است.
گرچه این مطلب برای ذهن بشر واقعا سر عمیقی است و درک آن برای فکر محدود ما مشکل است، ولی چون این موضوع مهم راجع به ذات خدا در کتابمقدس یافت میشود، میتوانیم ایمان و اعتقاد کامل به این حقیقت داشته باشیم. خود کلمه تثلیث در کتابمقدس یافت نمیشود ولی آیات ذیل از کلام خدا، نشان میدهند که خدای واحد داراس سه اقنوم است.
( ۱ ) ــ در مورد تعمید مسیح چنین نوشته شده است:
" اما عیسی چون تعمید یافت فورا از آب برآمد که در ساعت آسمان بر وی گشوده شد و روح خدا را دید که مثل کبوتری نزول کرده بر وی میآید. آنگاه خطابی از آسمان در رسید که اینست پسر حبیب من که از او خشنودم. " ( انجیل متی ۳ : ۱۶ و ۱۷ ).
( ۲ ) ــ در مورد آخرین دستور مسیح به شاگردانش :
" پس رفته همه امتها را شاگرد سازید و ایشان را به اسم اب ( پدر ) و ابن ( پسر ) و روح القدس تعمید دهید. " ( انجیل متی ۲۸ : ۱۹ ).
( ۳ ) ــ در مورد دعای خیر پولس رسول برای مسیحیان. " فیض عیسی مسیح خداوند و محبت خدا و شراکت روح القدس با جمیع شما باد آمین. " ( دوم قرنتیان ۱۳ : ۱۳ ).
آیات فوق به خدای پدر، پسر و روحالقدس اشاره میکند.
بنابر این معلوم میشود که کتابمقدس موضوع تثلیث اقدس را بما تعلیم میدهد.
۶ ــ صفات خدا
تشریح و تعریف خدا امری بس دشوار است. لیکن بهترین طریق شناختن او اینست که بعضی از صفات و مشخصات مطلق او را مورد بحث قرار دهیم.
اینک بطور مختصر بذکر چند صفت مهم خدا میپردازیم.
( ۱ ) ــ خدا همیشه، در همه جا حاضر است.چنانچه در کتاب ارمیا نبی باب ۲۳ آیه ۲۴ مکتوبست: " خداوند میگوید: آیا کسی خویشتن را در جای مخفی پنهان تواند نمود که من او را نبینم؟ مگر من آسمان و زمین را مملو نمیسازم؟ "
( ۲ ) ــ خدا همه چیز را میداند.بعبارت دیگر او بر همه چیز واقفست. تمام افکار و اعمال ما را میداند، در اینمورد سلیمان نبی چنین میگوید: " چشمان خداوند در همه جا است و بر بدان و نیکان مینگرد: " ( امثال سلیمان ۱۵ : ۳ ). هر چه که در طبیعت اتفاق می افتد، خدا از آن باخبر است و حتی از مرگ یک گنجیشک هم بی اطلاع نیست.
چنانچه عیسی مسیح فرمود:
" آیا دو گنجیشک به یک فلس ( پولی کمتر از نیم شاهی ) فروخته نمیشود و حال آنکه یکی از آنها جز، به حکم پدر شما ( خدا ) به زمین نمی افتد: ( متی ۱۰: ۲۹ ).
( ۳ ) ــ خدای قادر مطلق است.تمامی قدرت در آسمان و زمین از آن او میباشد او همه کائنات را با قدرت لایتناهی خود آفرید و حال آنها را با نیروی خود اداره میکند. کاری نیست که او از انجام آن عاجز باشد، چنانچه در کتابمقدس نوشته شده است: " نزد خدا همه چیز ممکن است. " ( انجیل متی ۱۹ : ۲۶ ).
( ۴ ) ــ خدا ازلی و ابدیست.یعنی نه ابتدائی داشته و نه انتهائی خواهد داشت. در اینمورد داود نبی میفرماید: " قبل از آنکه کوهها بوجود آید و زمین و ربع مسکون را بیافرینی، از ازل، تا به ابد، تو خدا هستی. " ( کتب ملاکی نبی ۳ : ۶ ).
( ۵ ) ــ خدا تغییر ناپذیر است. " زیرا من که هیوه میباشم تبدیل نمیپذیرم ( عوض نمیشوم ). " ( کتب ملاکی نبی ۳ : ۶ ).
( ۶ ) ــ خدا قدوس است.او کاملا مقدس و از گناه مبرا است. خدا از گناه متنفر است، ولی نیکوئی را دوست میدارد. در کتاب امثال سلیمان باب ۱۵، آیات ۹ و ۲۶ چنین مکتوبست: " راه شریران نزد خدا مکروه است. اما پیروان عدالت را دوست میدارد. " و " تدبیرهای فاسد نزد خداوند مکروه است اما سخنان پسندیده برتی طاهران است. "
خدا بر حسب قدوسیتش باید از گناهکاران دوری جوید و آنها را مجازات نماید. " هان دست خدا کوتاه نیست تا نرهاند و گوش او سنگین نی تا نشنود لیکن خطایای شما در میان شما و خدای شما حایل شده است و گناهان شما روی او را از شما پوشانیده است تا نشنود " ( اشعیا ۵۹ : ۱ و ۲ ). بنابر این به این نتیجه میرسیم که اگر چه خدا قادر به نجات انسان است، لیکن اعمال گناه آلود انسان مانع رستگاریش میشود.
( ۷ ) ــ خدا عادل است.اعمال و کردار خدا تماما حق و عدالت است. او نسیبت به همه وعدههایش امین و وفادار میباشد. " ای خداوند تو عادل هستی و داوریهای تو راست است. " ( مزمور ۱۱۹ : ۱۲۷ ).
( ۸ ) ــ خدا محبت است.گرچه خدا از اعمال گناه آلود متنفر است ولی گناهکاران را محبت مینماید و طالب رستگاری آنها از گناه است. این مطلب را میتوان در انجیل یوحنا باب ۳ آیه ۱۶ پیدا کرد: " زیرا جهان را آنقدر محبت نمود که پسر یگانه خود ( عیسی مسیح ) را داد تا هر که بر او ایمان آورد هلاک نگردد بلکه حیات جاودانی یابد. " و نیز در جای دیگر از انجیل مکتوبست که: لکن خدا محبت خود را در ما ثابت میکند از اینکه هنگامی که ما هنوز گناهکار بودیم مسیح در راه ما مرد. " ( رومیان ۵ : ۸ ).
وقتی که کاملا به وجود ذات و صفات خدای متعال پی بردیم، حتما مشتاق خواهیم شد او را از صمیم قلب بشناسیم، به او ایمان داشته باشیم و برای جلالش زندگی کنیم.